Culturele sensitiviteit
De kern van cultuursensitief werken is dat je je patiënt of cliënt met een open, nieuwsgierige houding benadert en je beseft dat de culturele achtergrond van belang kan zijn in jullie contact.
Bewustzijn is de eerste stap naar sensitiviteit. Om de gevoelens van anderen te kunnen oppikken moet je bewust zijn van jezelf én tegelijk luisteren naar het verbale en non-verbale. Luisteren is de sleutel tot het horen van de ander. Het (h)erkennen van de behoeften van de ander. Het zien waar de ander vandaan komt.
Een Chinese wijsheid:
Een mens heeft twee oren, twee ogen en één mond. Wat is dan belangrijker? Praten of luisteren?
Culturele sensitiviteit betekent voor de zorgverlener zich op tijd bewust worden dat het in bepaalde situaties nodig is om een geestelijk verzorger (of andere zorgverlener) van dezelfde religieuze of culturele achtergrond als de cliënt in te schakelen.
Ken dus ook je eigen beperkingen, weet wanneer je externe hulp van deskundigen moet inschakelen, of een cliënt moet doorverwijzen naar iemand anders die beter past, zodat de cliënt recht wordt gedaan.
Een voorbeeld uit de praktijk:
Een oudere man van Afrikaanse afkomst zat in een tehuis met andere ouderen. Hij had weinig contact met zijn volwassen kinderen en relaties, maar had gelukkig wel vriendschap met een paar mensen in het tehuis. Toen Corona kwam overleden al zijn vrienden. Hij vroeg om euthanasie. De leiding vond het vreemd dat een Afrikaan euthanasie vroeg. Hij was niet ziek. Daarom werd er een geestelijk verzorger bijgehaald met dezelfde afkomst als hij. In het gesprek liet de man binnen een paar minuten weten dat hij niets meer had om voor te leven omdat hij geen relaties meer had. Er werden mensen uit zijn gemeenschap bij betrokken die hem opnamen in hun midden. Binnen een week draaide hij zijn euthanasiewens terug. Hij leeft nu nog en denkt niet meer aan de dood.
Een mooi voorbeeld van cultuursensitief handelen door de leiding van deze zorginstelling.
In de bijlagen vind je een extra uitwerking; Wat is cultuursensitieve zingevingszorg? van Zorg voor Beter (zorgvoorbeter.nl/zingeving)